Dwa lata z nowym Świętym Marcinem – efekty zmian i reakcje mieszkańców

Dwa lata po zakończeniu przebudowy ulicy Święty Marcin w Poznaniu nadszedł czas na pierwsze podsumowania. Jak zmieniło się centrum miasta? Czy mieszkańcy czują się tu lepiej? Przyglądamy się efektom rewitalizacji — tym widocznym gołym okiem i tym mniej oczywistym, ale odczuwalnym na co dzień.

Nowe oblicze Świętego Marcina — co się zmieniło?

Przebudowa jednej z głównych i najbardziej reprezentacyjnych ulic w Poznaniu była jednym z kluczowych elementów projektu rewitalizacji śródmieścia. Święty Marcin przeszedł ogromną metamorfozę, której efekty można zauważyć na wielu poziomach. Zmieniła się nie tylko estetyka, ale również funkcjonalność i atmosfera przestrzeni.

Nowa przestrzeń dla pieszych i rowerzystów

Najbardziej widoczną zmianą jest przekształcenie układu komunikacyjnego. Szerokie pasy ruchu ustąpiły miejsca bardziej zrównoważonej przestrzeni:

• szerokie chodniki zachęcają do spacerów i zatrzymania się na kawę,
• wydzielone pasy dla rowerów poprawiły bezpieczeństwo cyklistów,
• ograniczony ruch samochodowy zmniejszył hałas i zanieczyszczenie powietrza.

Wszystko to tworzy bardziej przyjazną, miejską przestrzeń, gdzie piesi są na pierwszym miejscu. Mieszkańcy zaczęli zauważać, że centrum staje się miejscem spotkań, a nie tylko tranzytowym skrótem.

Zieleń wraca do centrum

Jednym z oczekiwanych efektów rewitalizacji była poprawa jakości przestrzeni publicznej również pod kątem ekologii. Dlatego wzdłuż ulicy pojawiło się więcej drzew, krzewów i trawników. Nowe nasadzenia nie tylko poprawiają mikroklimat, ale też wprowadzają więcej cienia i estetyki. Mała architektura — ławki, donice, stojaki rowerowe — dopełnia efektu „miejskiego salonu”.

Estetyka rodem z XXI wieku

Choć Święty Marcin ma długą historię, jego nowe oblicze łączy szacunek dla przeszłości z nowoczesnością. Minimalistyczna, spójna stylistyka nawierzchni, nowoczesne oświetlenie i przemyślane detale miejskie nadają całości elegancki, europejski charakter. W rewitalizacji brano pod uwagę także potrzeby osób z niepełnosprawnościami — zastosowano obniżone krawężniki i elementy systemu nawigacji dotykowej.

Reakcje mieszkańców — co doceniamy, a co nas jeszcze irytuje?

Zmiany w przestrzeni miejskiej zazwyczaj wywołują silne emocje — i tak było również w przypadku Świętego Marcina. Opinie poznaniaków są dziś bardziej wyważone niż tuż po zakończeniu prac, choć wciąż można spotkać głosy krytyczne. Co podoba się mieszkańcom? A co wciąż budzi wątpliwości?

Za co mieszkańcy chwalą nowy Święty Marcin?

W rozmowach przeprowadzanych na ulicy Święty Marcin i w badaniach opinii pojawiają się trzy najczęściej wskazywane atuty nowych rozwiązań:

1. Poprawa estetyki — wieloletni mieszkańcy podkreślają, że ulica wróciła do życia i nie odstrasza już jak w poprzednich latach.
2. Zwiększony komfort poruszania się pieszo — szerokie chodniki i ograniczony ruch aut sprawiają, że można swobodnie przemieszczać się z wózkiem dziecięcym lub o kulach.
3. Bezpieczniejsza przestrzeń — mniej aut to mniej zagrożeń, a dodatkowo obecność rowerzystów i spacerowiczów poprawia subiektywne poczucie bezpieczeństwa.

Nie brakuje również głosów doceniających pozytywne zmiany klimatyczne – mieszkańcy zauważają, że dzięki nowym nasadzeniom latem jest chłodniej, a ulica mniej nagrzewa się w upały.

Co wciąż wymaga poprawy?

Mimo wielu pozytywów, nie wszystko zagrało od razu. Oto najczęstsze krytyczne uwagi od mieszkańców i przedsiębiorców:

• Trudności w parkowaniu — liczba miejsc parkingowych została ograniczona, co zdaniem niektórych mieszkańców i właścicieli lokali utrudnia życie na co dzień.
• Brak życia wieczorami — choć ulica zyskała na estetyce, nie wszędzie pojawiły się nowe lokale lub kulturalne inicjatywy; wieczorami bywa pusto.
• Problemy z czystością — część nowej infrastruktury, zwłaszcza w okolicach przystanków i ławek, wymaga starannego utrzymania. Brakuje też koszy na śmieci w kluczowych punktach.

To pokazuje, że nawet najlepiej zaprojektowana przestrzeń potrzebuje czasu i ciągłej opieki, aby spełniać swoje zadanie.

Święty Marcin jako przestrzeń społeczna

Rewitalizacja to nie tylko zmiana materiałów i układu ulic. Prawdziwą miarą jej sukcesu jest to, jak mieszkańcy korzystają z nowej przestrzeni. W tym kontekście Święty Marcin zdaje się coraz mocniej „wrastać” w rytm codziennego życia Poznania.

Miejsce spotkań i wydarzeń

Zarówno organizatorzy wydarzeń miejskich, jak i lokalne inicjatywy społeczne zauważyli nowy potencjał tej przestrzeni. W ciągu ostatnich dwóch lat na Świętym Marcinie odbywały się m.in.:

• spacery tematyczne i projekty edukacyjne,
• targi rzemiosła i lokalnej gastronomii,
• akcje związane z ekologią i zrównoważonym transportem.

Te aktywności sprawiają, że ulica ponownie zaczyna spełniać swoją rolę centrum życia miejskiego, gdzie można się zatrzymać, nawiązać kontakt z innymi i poczuć, że „miasto żyje”.

Rola instytucji kultury

Obecność bibliotek, galerii, czy lokalnych centrów kultury przy Świętym Marcinie została wzmocniona przez przebudowę. Lepszy dostęp i większa atrakcyjność przestrzeni przyciągają nie tylko mieszkańców okolicznych kamienic, ale także osoby spoza śródmieścia. To krok w stronę bardziej dostępnej kultury lokalnej.

Jak przedsiębiorcy widzą zmiany?

Reakcja właścicieli sklepów, lokali usługowych oraz gastronomii na zmiany w obszarze Świętego Marcina była początkowo mieszana. Dziś, po dwóch latach od zakończenia prac, wielu z nich zauważa nowe szanse i wyzwania.

Większy ruch, ale niekoniecznie większe zyski

Część przedsiębiorców odnotowała wzrost liczby odwiedzających, zwłaszcza w cieplejsze miesiące i w czasie weekendów. Jednak nowa estetyka ulicy nie zawsze przekłada się wprost na obroty:

• niektórzy klienci oczekują bardziej różnorodnej oferty — brakuje kilku silnych magnesów, które przyciągałyby tłumy,
• wzrost czynszów oraz kosztów utrzymania lokali po rewitalizacji nie wszystkim sprzyja.

Dlatego wielu przedsiębiorców oczekuje wsparcia ze strony miasta — w postaci wydarzeń przyciągających klientów czy uproszczonych procedur związanych z działalnością sezonową (np. ogródki gastronomiczne).

Potrzeba dalszej aktywizacji

Wielu właścicieli lokali widzi potrzebę dalszej współpracy z miastem i organizacjami społecznymi. Często powtarza się myśl, że rewitalizacja to dopiero początek. Aby ulica żyła na co dzień, trzeba zadbać o ciągłość wydarzeń, estetykę witryn, a także promocję lokalnych miejsc.

Święty Marcin a rewitalizacja całego śródmieścia

Metamorfoza ulicy Święty Marcin nie była działaniem oderwanym od reszty miasta. To element większej całości, jaką stanowią kolejne etapy projektu rewitalizacji centrum Poznania.

Punkt odniesienia dla dalszych działań

Zrealizowana inwestycja staje się wzorem i laboratorium dla dalszych projektów. Obserwując, co zadziałało, a co wymaga ulepszeń, władze miasta oraz mieszkańcy mogą łatwiej zaplanować kolejne etapy:

• w rejonie ul. Gwarnej czy Ratajczaka widać pierwsze plany podobnych przemian,
• przy projektach parków kieszonkowych czy placów miejskich brane są pod uwagę doświadczenia z przebudowy Świętego Marcina.

Wspólnym celem wszystkich tych działań jest przywrócenie śródmieściu funkcji społecznej i integracyjnej.

Przyszłość ulicy — co nas jeszcze czeka?

Choć przebudowa fizyczna już się zakończyła, rewitalizacja nie jest procesem zamkniętym. Święty Marcin teraz żyje, zmienia się i wpisuje na nowo w tkankę miasta. Przed nami kolejne kroki:

• możliwa rewizja organizacji ruchu i parkowania, dostosowana do potrzeb mieszkańców,
• aktywizacja parterów kamienic — zachęcanie do otwierania tu kawiarni, księgarni, galerii,
• zwiększona obecność sztuki w przestrzeni publicznej, np. poprzez murale lub performatywne działania artystyczne.

Poznań uczy się na swoim doświadczeniu i pokazuje, że rewitalizacja to nie tylko beton i płyty, ale przede wszystkim ludzie. I to właśnie ich reakcje są najlepszą miarą sukcesu.